Điện năng lượng mặt trời trong những năm gần đây đang trở thành xu hướng năng lượng bền vững được nhiều người lựa chọn. Tuy nhiên, tại miền bắc Việt Nam vẫn còn nhiều người hoài nghi về hệ thống điện mặt trời có thể hoạt động trong mùa thu và mùa đông ít nắng không? Vậy, liệu lắp điện mặt trời miền Bắc có thực sự là một lựa chọn tối ưu về cả chi phí lẫn tiềm năng của hệ thống? Cùng DMT Solar tìm hiểu toàn diện về chủ đề điện mặt trời tại miền Bắc trong bài viết này nhé.
Tiềm năng điện năng lượng mặt trời miền bắc như thế nào?
Mặc dù không bằng miền Trung và miền Nam, nhưng miền Bắc cũng có những đặc điểm riêng ảnh hưởng đến hiệu suất của hệ thống điện mặt trời.
- Bức xạ mặt trời vẫn khá tốt: Miền Bắc có số giờ nắng trung hàng năm và cường độ bức xạ mặt trời thấp hơn, đặc biệt là vào mùa thu và mùa đông. Tuy nhiên, theo nguồn số liệu từ internet, miền bắc vẫn có số giờ nắng khá cao, khoảng 1600-1800 giờ/năm, với lượng bức xạ mặt trời trung bình 4-4.5 kWh/m2/ngày. Các tỉnh Tây Bắc có timef năng tốt nhất với số giờ nắng lên đến 1750-1800 giờ/năm thay vì 1600-1700 giờ/năm ở phía đông. Chủ yếu tập trung vào các tháng 4 đến tháng 10 hàng năm.
- Tấm PV công nghệ cao: Mùa đông lạnh, mưa nhiều và sương mù ảnh hưởng đến hiệu suất của hệ thống. Tuy nhiên, với công nghệ pin mặt trời hiện nay đã được cải tiến để có thể hoạt động hiệu quả hơn ngày cả trong điều kiện ánh sáng yếu.
- Chủ động về nguồn điện: Khi lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời bạn sẽ có khả năng chủ động hơn về nguồn điện, giảm sự phụ thuộc và điện lưới quốc gia đặc biệt vào trong những trường hợp cúp điện.
- Chính sách hỗ trợ của nhà nước: Hiện nay, chính phủ Việt Nam đã và đang có nhiều chính sách khuyến khích phát triển năng lượng tái tạo, trong đó có năng lượng mặt trời. Việc này giúp tạo điều kiện thuận lợi cho việc lắp đặt và vận hành sử dụng hệ thống điện mặt trời miền bắc hơn.
Vậy có nên lắp điện năng lượng mặt trời ở miền Bắc không?
Để giúp bạn hình dũng rõ hờn về việc có nên lắp điện mặt trời tại miền bắc, DMT Solar lập bảng so sánh dựa trên số liệu trung bình giữa 3 miền và cả nước.
Miền Bắc | Miền Trung | Miền Nam | Cả nước | |
Số giờ nắng trung bình/năm | 1.500 - 1.800 | 2.000 - 2.600 | 2.000 - 2.600 | 1.800 - 2.300 |
Cường độ bức xạ mặt trời | 4 - 4.5 | 5 | 5 | 4.5 - 5 |
Bụi bẩn (PM2.5/PM10) | Cao hơn vào mùa khô (tháng 10 - tháng 4), đặc biệt ở các thành phố lớn và khu công nghiệp. | Thấp hơn so với miền Bắc và miền Nam. Tuy nhiên, vùng ven biển có thể chịu ảnh hưởng của muối biển. | Tương đối cao ở các thành phố lớn như TP.HCM. Mùa mưa giúp giảm bụi. | Các thành phố lớn thường có mức ô nhiễm cao hơn khu vực nông thôn. |
Nhiệt độ | 22 - 24°C | 25 - 27°C | 26 - 28°C | 24 - 26°C |
Thuận lợi, khó khăn | Mùa đông ít năng. Vùng núi cao tây Bắc có tiềm năng lơn với điện mặt trời hơn vùng đồng bằng | Hai khu vực này có điều kiện bức xạ mặt trời thuận lợi hơn rất nhiều, với số giờ nắng cao và cường độ bức xạ ổn định quanh năm. Đây là những khu vực lý tưởng cho việc phát triển điện mặt trời. |
Lưu ý: Trên đây là số liệu ước tính và có thể thay đổi tuỳ theo từng địa phương cụ thể, thời điểm trong năm và điều kiện thời tiết. Ngoài ra, hiệu suất hệ thống điện mặt trời ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác như góc lắp đặt tấm pin, hướng tấm pin, loại inverter,.....
Mặc dù miền Bắc có những đặc điểm khí hậu ít thuận lợi hơn so với miền Trung và miền Nam, nhưng việc lắp đặt điện mặt trời vẫn là một lựa chọn khả thi. Vì bản chất những tấm năng lượng mặt trời là những tế bào quang điện, chúng hấp thụ và chuyển hoá ánh sáng thành điện năng nên chúng chỉ cần có ánh sáng là có thể tạo ra điện. Điều tất nhiên là hiệu suất sẽ không thể cao như khi có ánh nắng mặt trời cùng với nhiệt độ.
Nhưng điều này cũng chỉ xảy ra trong những ngày ít nắng mùa đông, nhìn chung khi lắp đặt điện mặt trời tại miền Bắc khả năng thù hồi vốn sẽ kéo dài hơn so với những khu vực khác.
-> Xem ngay: Chi tiết bảng giá lắp điện năng lượng mặt trời miền Bắc mới nhất 03/2025.
Một số lưu ý khi lắp đặt điện mặt trời ở miền Bắc
- Pin mặt trời: Ưu tiên lựa chọn các loại tấm pin (PV) có hiệu suất cao, giúp nâng cao khả năng hấp thụ ánh sáng tốt trong điều kiện ánh sáng yếu (như pin Mono, công nghệ half-cut, PERC). Cùng với đó chúng cũng cần có khả năng chịu được thời tiết khắc nghiệt như mưa bão, gió mạnh,....
- Inverter: Bạn nên chọn loại inverter có hiệu suất chuyển đổi cao, dải điện áp hoạt động lớn để phù hợp với biến động ánh sáng theo từng mùa. Ưu tiên các loại inverter có tích hợp hệ thống giám sát để có thể dễ dàng theo dõi hiệu suất của hệ thống.
- Vật tư thiết bị: Lựa chọn những vật tư có chất lượng tốt ngày từ đầu, giúp đảm bảo thời gian hoạt động lâu dài và hệ thống được ổn định hơn.
- Khảo sát và lắp đặt: Tối ưu hoá góc nghiêng và hướng lắp đặt để đón được nhiều ánh sáng mặt trời nhất trong năm (đặc biệt những tháng mùa đông), tránh bóng râm từ các công trình và cây cối xung quanh.
- Vệ sinh tấm pin định kỳ: Việc vệ sinh tấm pin thường xuyên giúp loại bỏ bụi bẩn, lá cây và các vật cản khác, từ đó giúp hệ thống đạt hiệu suất tốt nhất.
- Lựa chọn nhà cung cấp uy tín: Tham khảo, tìm hiểu và lựa chọn nhà cung cấp đảm bảo vật tư lắp đặt tốt, hỗ trợ bảo hành và bảo trì hệ thống trong suất quá trình sử dụng.
>> Xem ngay: Ưu và nhược điểm của năng lượng mặt trời, khí hậu ảnh hương như thế nào đến sản lượng của chúng.
Câu hỏi thường gặp về việc có nên lắp điện năng lượng mặt trời miền Bắc
Câu hỏi: Miền Bắc có đủ nắng để lắp điện mặt trời không?
Có. Qua bài viết phía trên bạn có thể thấy mặc dù miền bắc không có số giờ nắng và cường độ bức xạ mặt trời cao bằng miền Trung và Nam, nhưng vẫn đủ để lắp đặt và khai thác điện mặt trời. Nhưng phần nào đó hiệu suất của hệ thống sẽ giảm vào những tháng mùa thu và mùa đông ít nắng.
Câu hỏi: Chi phí lắp đặt điện mặt trời ở miền Bắc là bao nhiêu?
Hiện nay, chi phí lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời áp mái đã giảm rất nhiều so với trước đây, giao động từ 15-20 đồng/kWp (kilowatt peak). Ví dụ, hệ thống 3kWp có thể tốn khoảng 45-60 triệu đồng. Chi tiết bạn có thể tham khảo công cụ tính do DMT Solar phát triển tại đây nhé.
Câu hỏi: Thời gian hoàn vốn là bao lâu?
Thông thường, thời gian hoàn vốn cho hệ thống điện mặt trời ở miền Bắc dao động từ 5-8 năm (điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: chi phí đầu tư, sản lương hệ thống, loại hệ thống có hay không lưu trữ, ....). Ở thời điểm đăng tải bài viết này, chính sách bán điện đã không còn được hỗ trợ vì vậy thu hồi vốn sẽ được tính trên khả năng tiết kiệm chi phí tiền điện hàng tháng mà hệ thông mang lại.
Câu hỏi: Nên chọn loại pin mặt trời nào cho miền Bắc?
Nên ưu tiên các loại pin có hiệu suất cao như Mono hoặc công nghệ mới như Half-cut, PERC mà DMT Solar đã đề cập ở bên trên.
Câu hỏi: Có nên lắp điện năng lượng mặt trời cho hộ gia đình?
Câu trả lời ở đây là vừa có và vừa không. Ở thời điểm hiện tại bạn chỉ nên lắp đặt điện mặt trời khi có nhu cầu sử dụng điện vào ban ngày trên 50%, điều này đồng nghĩa với việc bạn có thẻ tiết kiệm 50% tiền điện hàng tháng. Việc đầu tư hệ thống lưu trữ có chi phí ban đầu quá cao, và khâu hao vật tư lớn nên không phải là một khoản đầu tư thông minh.
Ngược lại với ý trên bạn không nên lắp khi nhu cầu sử dụng điện ban ngày quá ít, tập chung sử dụng điện buổi tôi nhiều. Vì khi này bạn sẽ phải đầu tư thêm bộ pin lưu trữ để có thể sử dụng hệ thống tối ưu, nhưng chi phí đầu tư ban đầu khá cao.